Er moet mij iets van het hart ! Er gaat een misverstand over Frans leren de wereld rond dat ik voor eens en voor altijd wil verbannen!
“Wat doe je?”. Die vraag is de meest gestelde wanneer je gaat netwerken. Mijn antwoord ik dan: “Ik zeep werknemers en ondernemers in met veel Franse zeep (savon de Marseille) die diep in de huid indringt.” Anders gezegd: ik leer werknemers en ondernemers vlotter, liever en met meer durf zakelijk Frans spreken, maar dan anders dan anders.
Héél vaak krijg ik dan de volgende tegenvraag: “Is Frans je moedertaal?” Alsof dat het belangrijkste zou zijn, alsof dat een noodzakelijke voorwaarde zou zijn, alsof dat voor hen vanzelfsprekend zou zijn? Ik vind het altijd een vreemde vraag en ben erover beginnen nadenken waarom mensen me die vraag zo vaak stellen…. en kwam uit bij de volgende bedenking.
Goede prof de ‘FLE”?
Ik heb een donkerbruin vermoeden dat veel mensen denken dat je alleen als native speaker (alias moedertaalspreker of locuteur natif) goed en degelijk een taal kan onderwijzen. Omdat je dan en alleen dan de taal volledig kent, begrijpt, beheerst en doorgrondt, is dat het?
Lieve lezer, om een goede “prof de FLE” (Français Langue Etrangère) te zijn is er meer nodig dan enkel het volledige woordenboek uit het hoofd te kennen. Want dat is nl. de eigenheid van een locuteur natif.
Frans als vreemde taal aanleren is:
- “Kennen en kunnen” overbrengen op een didactische en pedagogische manier.
- Grondige kennis hebben van grammaire, vocabulaire en syntaxe (zinsstructuren)
- De Franse cultuur kennen en omarmen.
- Kunnen communiceren op een didactische en empathische manier.
- Zich kunnen verplaatsen in de geest van cursisten die een taal leren en dit soms moeilijk vinden.
- Inzicht hebben in de meest aangepaste pedagogische aanpak per lesonderdeel
- Structuur kunnen aanbrengen in leerstof
- Cursisten zo ver brengen dat ze weten hoe ze zichzelf kunnen blijven verbeteren
- ……….
Daarvoor moet je méér kunnen dan enkel en alleen de taal spreken. Je moet natuurlijk wel zeer goed de taal beheersen, toch moet je daarbij ook de taal gestudeerd en bestudeerd hebben tijdens een studie Taal- en letterkunde Frans (vroeger Filologie) of Toegepaste Taalkunde Frans (vroeger Vertaler-tolk), en een pedagogisch diploma hebben.
Locuteur natif ou non-natif?
Kan een locuteur natif dan beter lesgeven in het Frans? Kan bijvoorbeeld een Franstalig iemand die wiskunde gestudeerd heeft, maar daarna beslist om taaltrainer Frans te worden, omdat het nu eenmaal zijn moedertaal is en hij er een aardig centje mee kan bijverdienen, beter Frans geven dan iemand die Franse taal- en letterkunde gestudeerd heeft aan de universiteit, maar van wie Frans niet de moedertaal is? Ja, het kan! Maar niet de facto!
Laat nu juist die gedachte dikwijls gemeengoed zijn bij heel wat mensen en ook bij heel wat klassieke taalinstituten! Daar kan ik soms een heel klein beetje boos van worden…Veel klassieke talenscholen koppelen steevast een non-natif aan lagere niveau’s en een natif aan de hogere. Als locuteur non-natif kan je evengoed, en waarom ook niet beter, Frans geven aan alle niveau’s, van beginners tot gevorderden!
Maakt een non-native speaker (alias niet-moedertaalspreker of locuteur non-natif) dan meer fouten dan een native speaker? Dat kan ja, maar niet noodzakelijk. Wees gerust! Moedertaalsprekers maken ook fouten, evenveel en soms zelfs héél wat meer! Dat heb ik ervaren tijdens mijn school- en studententijd in een school en opleiding met heel wat Franstaligen. Die waren absoluut niet de allerbesten voor Frans! Integendeel!
Weten native speakersalles? Zeker niet! Weten non-natives alles? Ook niet natuurlijk! Mogen trainers al eens een foutje maken of iets niet weten? Het zal wel zijn….het zijn ook maar mensen…
Een voorbeeld
Wanneer een cursist een vertaling vraagt van een woord dat de trainer niet direct kent, kan die dat altijd opzoeken in het woordenboek…. natif of niet, dit is geen schande!
MAAR, door zijn of haar achtergrond zal hij of zij je wel uit 20 mogelijke vertalingen het juiste woord kunnen geven dat past in de context. Dat kan je meestal zelf niet zo goed. (Tenzij je graag een heel verkeerde boodschap de wereld instuurt?… probeer maar eens op Google Translate of zelfs in de Van Dale een juiste vertaling te vinden van een speciaal woord, je krijgt soms heel grappige of gênante toestanden!) Dit is ook een toegevoegde waarde van een prof de FLE(natif of niet).
Het kan zelfs ook héél wat voordelen hebben om les te krijgen van een locuteur non-natif, ook op hogere taalniveau’s:
- Een non-natif kan gemakkelijker fouten opmerken en voorkomen die te maken hebben met verkeerde vertalingen uit de moedertaal.
- Een non-natif kan beter helpen bij de juiste uitspraak in de doeltaal door dit te associëren met de moedertaal.
- Een non-natif denkt mee in de moedertaal en weet welke valkuilen er zijn.
- …….
Et moi?
En hoe zit dat nu juist bij mij? Want dat is misschien de hamvraag? (la question-clé) (question-jambon?) Welnu, ik heb 2 moedertalen. Tot mijn 12 jaar ben ik tweetalig opgevoed. Meer dan de helft van het jaar spraken we Frans, en dit dankzij Fadila (en ook nog enkele nonkels en tantes langs vaderskant).
Fadila was een Algerijns-Parijs bidonvillekindje, dat bij ons als pleegzusje een groot deel van het jaar kwam doorbrengen dankzij de Vreugdezaaiers, een organiatie voor pleegzorg tijdens de vakantie. Ze kwam uit een arm Algerijns gezin van 12 kinderen en woonde in Parijs met haar familie op een piepklein appartementje. Als ze bij ons was, maakte ze deel uit van ons gezin, ging mee naar school en was ons Franse zusje. Mijn ouders waren voor haar “maman et papa”. Ze verstond Nederlands maar sprak het niet. En zo leerden wij, mijn broer en ik, al spelend en ravottend Frans spreken als onze 2demoedertaal. Tot ik 12 jaar was. Dan kwam Fadila niet meer. Ze moest thuis helpen met haar keine broers en zusjes…. Sinds enkele jaren hebben we terug contact gelukkig!
Voornemen
Zo is mijn liefde en passie voor de Franse taal ontstaan….en blijven hangen. Daarna ging ik elk jaar liefst meer dan 1 keer op taalkamp Frans, voor velen een strafkamp, voor mij een pretkamp! Frans was al wat de klok sloeg, een passie die zich vertaalde in muziek, lezen, reizen, radio, allemaal in het Frans, en daarna ook mijn studies Master in de Taal en Letterkunde Frans-Italiaans. De rest is geschiedenis. Voor wie meer wil weten over die geschiedenis, kan dit hier vinden.
Wil je nog wat weten? Ik heb een voornemen: de volgende keer dat iemand mij vraagt of Frans mijn moedertaal is, zal ik antwoorden: “Wat doet het ertoe?”. Of nog “ Waarom wil je dat weten?”
U weze gewaarschuwd! Et alors?
À la prochaine
Christine
PS1. Wat is jouw mening hierover? Ik ben heel benieuwd…. Je mag het hier laten weten.
PS2. Maak jij nog héél veel foutenen wil jij vlotter, beter en met meer durf Frans leren spreken op het werk? Zoek je een opleiding zakelijk Frans in groep (in company) of individueel (ook per Skype)?
Neem dan zeker hier een kijkje.
Of mail me op christine@taalcoachfrans.be voor meer informatie of een gratis adviesgesprek.